مطالبات و توصيه هاي رهبري در حوزه علم و پژوهش

  • صفحه اول
  • مطالبات و توصيه هاي رهبري در حوزه علم و پژوهش
image

مطالبات و توصيه هاي رهبري در حوزه علم و پژوهش

عصر دیروز مورخ 29 خرداد ماه 95 ، رهبر انقلاب اسلامی با جمعی از اساتید و دانشگاهیان کشور دیدار داشتند و مانند همیشه مطالبات و توصیه هایی را براي بدنه علمی کشور مطرح نمودند. متنی که پیش رو دارید، بخش هایی از بیانات ارزشمند ایشان است که امیدوارم سر لوحه برنامه هاي علمی پژوهشی همه ما و به ویژه مسئولین محترم قرار گیرد (هر کس به سهم خودش). به نظرم باید فعالیت ها و برنامه هاي جامعی در راستاي مطالبات و توصیه هاي رهبري تدوین شود که این می تواند وظیفه همه ما باشد. فعالیت ها می توانند در دو حوزه آموزش و پژوهش به طور جداگانه ان جام شود. یکی از آسیب هاي جدي در مسیر رشد علمی کشور، مسئله آموزش و مهارت بخشیدن به دانشجویان است.

متاسفانه هنوز یک نگاه سنتی در مسئله آموزش مطرح است و کمتر به مهارت توجه می شود. امروز باید با مهارت بخشیدن به دانشجویان در زمینه هاي مختلف نرم افزاري، سخت افزاري و ... علاوه بر توانمند سازي آنها، بتوان آنها را سریع تر وارد بدنه پژوهشی کشور نمود. متاسفانه اکثر دانشجویان در بدو ورود به مرحله پژوهش به جز تسلط نسبی به مطالب کتاب هاي درسی، هیچ گونه مهارت خاصی ندارند و حتی نمی توانند کاري را که می خواهند انجام دهند را  روي کاغذ بنویسند. این یک آسیب شناسی جدي نیاز دارد.

 

در امر پژوهش وضع به مراتب بد تر است! اکثر دانشجویان مدت هاي زیادي سرگردان هستند تا موضوع مناسبی براي تحقیق انتخاب کنند، بعد از انتخاب موضوع نیز به علت عدم داشتن مهارت هاي لازم به کندي پیش می روند و در نهایت هم به سختی می توانند پایان نامه خود را جمع کنند. در این میان قوانین دست و پا گیر موجود در دانشگاه ها براي انجام کارهاي مشترك، عدم داوري هاي علمی و منصفانه رساله ها، بی اخلاقی هاي علمی، پژوهش خواري، حق مالکیت معنوي و ... نیز به کند شدن رشد علمی کشور دامن می زنند. در این حوزه نیز باید آسیب شناسی دقیق صورت گیرد.

پیشنهاد من به همکاران و دوستان دانشگاهی ام که دغدغه هاي رهبري برایشان مهم است، این است که در اسرع وقت به صورت فردي یا گروهی ضمن آسیب شناسی مشکلات، راه کارها و برنامه هایی براي برون رفت از این بحران (کاهش رشد علمی) ارائه و اجرا کنند. با جدیت و توانایی که در برخی همکاران سراغ دارم، بی شک می توانند مفید و موثر باشند. خواهشا به امید مسئولین دولتی نباشید. باید خودمان دست به کار شویم.

یاسر کاسه ساز

 

 

نکات منتخب از بیانات رهبر انقلاب

 
  • یکی از وظایف دانایان و خردمندان و نخبگان یک کشور، نگاه به آینده است. ما میخواهیم بیست سال بعد چه جور ایرانی داشته باشیم، این مهم است. اگر ما براي بیست سال بعد یک تصویر اجمالیِ مطلوبی مورد نظرمان هست، وظیفه بر دوش این زنجیره ي علم و معرفت است، از آموزش و پرورش بگیریم تا دانشگاه؛ مسئولیيت به عهده ي اینها است، اینها هستند که نسلی را که بیست سال بعد سررشته ي امور را در دست دارد، امروز میخواهند ت ربیت کنند.

 

  • اگر ما میخواهیم ، ایران بیست سال بعد ما ایرانی باشد که از لحاظ مايدي و معنوي برخوردار باشد، پیشرفته باشد، مقتدر باشد، باعزّت باشد، از لحاظ وضعیيت داخلی برخوردار از خیرات و مبرّات باشد -هم از خیرات و مبرّات ما ي دي،هم از خیرات و مبرّات معنوي؛ تدیين که گفتیم یعنی خیرات و مبرّات معنوي- این احتیاج دارد به یک کارهایی، و عمده ي ای ن کاره ا د ر دانشگاه ها است. علّت اینکه من روي دانشگاه و روي استاد و روي وزراي محترم دانشگاهی تکیه دارم و حسياسیيت دارم این است.
  • یکی از این آقایان راجع به کارآمدي گفتند؛ خب، کارآمدي بر دوش کیست؟ همه ي زحمتی که ما داریم میکشیم براي همین است که این کارآمدي به وجود بیاید. کارآمدي را چه کسی [محقّق] میکند؟ آن انسان عالم، صبور، مجاهد فی سبیل الله، براي خدا کار بکن، که براي خودش کیسه ندوخته و کار را بلد است و وارد میدان میشود و شجاعانه انجام میدهد، کارآمدي کار او است. ما دنبال این هستیم. این کجا تربیت میشود؟ عمدتاً در دانشگاه ها. -4 این چیزهایی که ما گفتیم الزاماتی دارد، این الزامات را من در چند سرفصل خلاصه کرده ام:
  1. پیشرفت علمی لازم است،
  2.  انضباط اخلاقی لازم است،
  3.  خویشتن داري دینی در محیط دانشگاه لازم است،
  4. بصیرت سیاسی لازم است،
  • احساس هویيت و افتخار به هویيت لازم است. دانشجوي ما باید احساس هویيت ایرانی اسلامی بکند و به آن افتخار بکند.اینها چیزهاي واجب و لازمی است که باید مراعات بشود تا آنچه میخواهیم تحقّق پیدا کند؛ هرکدام نباشد، یک پایه لَنگ است.
  • درباره ي مسئله ي پیشرفت علمی، مسئله اي که بنده رویش تکیه میکنم، مسئله ي سرعت رشد است. در یکی از جلساتی که باز هم رؤساي دانشگاه ها و اساتید بودند، بنده راجع به سرعت رشد و اینکه این سرعت کم شده، تذکرّي دادم؛ و آمارهایی را هم ذکر کرده بودند. من « نه، رشد ما ادامه دارد » وزیر محترم به من نامه نوشتند که

میدانم رشد ادامه دارد؛ بحث من بر سر این نیست که ما رشد علمی نداریم؛ چرا، خب من دارم میبینم که داریم؛

بحث من بر سر سرعت این رشد است؛ سرعت ما کم شده. ما امروز احتیاج داریم به اینکه این رشد را سرعت ببخشیم. سرعت رشد را باید افزایش بدهیم. این را من مطالبه میکنم؛

چند توصیه دارم که دیگر حالا وقت گذشت، کوتاه عرض میکنم:

-1مسئولان آموزش عالی -چه بهداشت و درمان، چه وزارت علوم- نگذارند پژوهشگر و نوآور ناامید و خسته بشود، این خطر است. همه باید احساس امید بکنند؛ نگذارید ناامید بشوند، نگذارید خسته بشوند.

-2اهميیيت دادن به علوم پایه. که اگر علوم پایه نباشد، علوم کاربردي هم به جایی نخواهد رسید.

-3مسئله ي دیپلماسی علم مهم است. بله، از دانشمند خارجی استفاده کنید؛ بنده بارها در جمع دانشجویان گفته ام که ما از شاگردي کردن خجالت نمیکشیم، ما شاگردي میکنیم اميا حواسمان باید جمع باشد که در ارتباط علمی و در فراگیري و یادگیري علمی، سوراخی و منفذي و دریچه اي براي نفوذ امنیيتی پیدا نشود؛ اینها از همه چیز استفاده میکنند براي نفوذ امنیيتی؛ حتّی از علم. این کار اتفّاق افتاده، قبلاً هم شده، امروز هم متأسيفانه دارد در یک جاهایی میشود.

-4نکته ي بعدي، مسئله ي مقالات علمی است. خب آمارهاي مقالات علمی را دادند و بنده هم اطّلاع دارم؛ مقالات زیاد شده، [اميا] مقالات علمی باید به سمت نیازهاي کشور هدایت بشود. ما امروز در زمینه ي نفت احتیاج داریم، در زمینه ي کشاورزي احتیاج داریم، در زمینه ي صنایع مختلف احتیاج داریم، در زمینه ي ارتباطات احتیاج داریم به تحقیق، به مقاله نویسی؛ مقالاتی که نوشته میشود در جهت نیاز فلان کشور نباشد. این هم یک نکته است: هدایت مقالات به سمت نیاز کشور.

-5مسئله ي نقشه ي جامع علمی هم مسئله ي بعدي است. البتّه تهیه ي این نقشه ي جامع چیز خوبی بود، منتها هم باید تبیین بشود براي همه ي دانشگاه ها، هم باید تبدیل بشود به برنامه.

تدوین و خلاصه سازي: یاسر کاسه ساز- پژوهشگر هسته اي

95/3/30