معرفی کیو تی (QT) کتابخانه برنامه نویسی کراس پلتفرم سی پلاس پلاس
قبل از اینکه به بررسی QT بپردازیم. یک مثال ساده در نظر بگیرید. فرض کنید که میخواهیم یک واحد مسکونی بسازیم. راه حل چیست؟ طبیعی است که بسیاری از مواد را از بیرون گرفته و کنار هم قرار میدهیم تا واحد مسکونی ساخته شود. هیچ کس برای ساخت در، به کوهستان نمی رود تا چوب را تهیه کنید. بلکه نجار زحمت قسمت های قبلی را کشیده است و ما فقط از آن استفاده می کنیم.
این دقیقا کاری است که کتابخانه ها انجام می دهند. فرض کنید میخواهید یک نرم افزار بنویسید که در یک قسمت آن نیاز به پلیر داریم. اگر بخواهیم پلیر نیز خودمان برنامه نویسی کنیم بسیار پیچیده می شود. اما اگر از کتابخانه استفاده کنیم کار بسیار راحت می شود. بنابراین در برنامه نویسی نیاز به داشتن کتابخانه ها داریم.
Table of Contents
کیوتی چیست؟
Qt مجموعه‌ای از کتابخانه‌ها و سرآیندهای ( هدرها که باید در یک برنامه فراخوانی شوند) نوشته‌شده به زبان سی پلاس پلاس است که به برنامه نویس امکان توسعه آسان نرم‌افزارهای کاربردی را می‌دهد. کیوتی شامل چندین کلاس برای کار با واسط گرافیکی، چند رسانه ای ، ابزارهای پایگاه داده، شبکه و ... است. نرم‌افزارهای نوشته شده با ابزار کیوتی قادرند تا با استفاده از یک کامپایلر زبان سی پلاس پلاس برای طیف وسیعی از سیستم عامل‌ها از جمله گنو/لینوکس (نسخه‌های رومیزی و وسیله‌های قابل حمل)، ویندوز، ویندوز CE، مک اواس و ... همگردانی شوند. بدین ترتیب حمل نرم‌افزار نوشته شده بدون تغییر در متن کد نوشته شده امکان‌پذیر است.
QT از چه زبان هایی پشتیبانی می کند؟
از کیوتی در زبان‌های برنامه‌نویسی متعددی مانند ++C و جاوا و پایتون می‌توان استفاده کرد. انواع عرضه‌شده ۱٫ Qt/X11 – Qt برای خانواده x (Unix / Linux) ۲٫ Qt/Mac – Qt for برای مک اواس ده ۳٫ Qt/Windows – Qt برای ویندوز ۴٫ Qt/Embedded – Qt وسائل همراه (PDA, تلفن هوشمند و غیره) ۵٫ Qt/WinCE – Qt برای Windows CE[3] ۶٫ Qt Jambi – Qt برای Java ۷٫ Qt Extended - Qt برای سیستم عامل لینوکس نسخه و سائل همراه مجوزهای کیوت Qt در دو نسخه منبع باز و تجاری عرضه می‌شود، نسخه تجاری آزاد برای هر نوع توسعه نرم‌افزار است. در حالی که نسخه منبع باز محدود به توسعه نرم‌افزار در قالب مجوزهای جی‌پی‌ال و QPL است.
البته بعد از خرید Qt توسط شرکت نوکیا و از نسخه ۴٫۵ به بعد امکان توسعه نرم‌افزار در قالب مجوز ال‌جی‌پی‌ال نیز به مجوزهای نسخه منبع باز اضافه شده است.
قرار داد نام گذاری اکثر نرم‌افزارهای کاربردی Qt با حرف Q بزرگ (برای مثال QDevelop)شروع می‌شوند. مشابه این قرار داد نام گذاری برای نرم‌افزارهای نوشته شده تحت میزکار کی‌دی‌ای وجود دارد که در موارد متعددی برای برنامه‌های نوشته‌شده حول تولکیت Qt (البته استفاده از حرف Q به جای حرف K) کاربرد دارد.
محیط‌های توسعه کیوت
محیط‌های توسعه مختلفی برای تولکیت Qt وجود دارد که اکثراً توسط برنامه‌نویسان علاقمند به این تولکیت ایجاد شده‌اند. جدیدترین محیط توسعه این تولکیت Qt Creator نام دارد که توسط صاحب جدید آن یعنی نوکیا ایجاد شده‌است. این محیط همراه با نرم‌افزارهای دیگری برای راحتی کار با لینوکس عرضه می‌شود از جمله Assisstant که یک مجموعه از کاربردها و طرز استفاده از کتابخانه‌های کیوت، Examples and Demos که مثال هایی برای آشنایی هر چه بیشتر با کیوت است،زبان‌شناسی که برنامه‌ای به منظور ترجمهٔ نرم‌افزارهای نوشته شده به این زبان و یا ساخت نرم‌افزارهای چند زبانه با سادگی هر چه تمام تر است و مهم تر از همه QtDesiner که نرم‌افزاری برای طراحی رابط‌های کاربری با استفاده از ویدجت (دکمه، کادر متن و...)های از پیش طراحی شده است.
از دیگر محیط‌های توسعه مورد حمایت نوکیا می‌توان به eclipse اشاره کرد که با استفاده از افزونه‌ای قادر است که محیطی برای برنامه‌نویسی Qt باشد همه نسخه‌های Qt محدودهٔ وسیعی از کامپایلرها را پشتیبانی می‌کنند که از جملهٔ آنها GCC و مایکروسافت ویژوال استودیو هستند.
