واحد ها در حفاظت پرتوی

حفاظت پرتوی به شاخه ای از علوم هسته ای می باشد که به بررسی روش های مقابله افراد در معرض تابش یونیزان می کند. این علم در گذر زمان همزمان با پیشرفت های بخش صنعتی و درمانی علوم هسته ای، و افزایش اطلاعات دانشمندان از علوم هسته ای پیشرفت کرده است. 

در روزهای اولیه کشف تابش ایکس اثرات پرتو شناخته نشده بود و به مرور زمان اثرات حاد و مزمن پرتو شناسایی شد. همزمان با این پیشرفت، واحد های مختلفی نیز ارائه شدند. در زیر به بررسی واحد ها می پردازیم.

قدم اول: واحد رونتگن

اولین روش برای اندازه گیری اثرات پرتوی با معرفی یک کمیت به نام رونتگن بود. این کمیت با اندازه گیری مقدار بار ایجاد شده در واحد حجم هوا ایجاد شد.

1R=1C/1Kg

برای اندازه گیری مقدار اشعه نیاز است تا تعادل الکترونی صورت گیرد. با تولید شتابدهنده هایی با انرژی بالاتر و تولید فوتون هایی که با انرژی از مرتبه مگاالکترون ولت فراهم آوردن شرایط تعادل الکترونی مشکل است. از طرف دیگر با ذرات یونیزان دیگری کشف شدند که نمی توان از واحد رونتگن برای اندازه گیری آن ها استفاده کرد. بنابراین نیاز بود تا یک واحد اندازه گیری دیگر ایجاد شود. 

دوز جذبی

دوز جذبی به صورت مقدار انرژی جذب شده در واحد جرم ماده تعریف می شود .  این واحد بر حسب Gy بیان می شود. واحد قدیمی تر واحد راد است که برابر است با یک سانتی گری
1Gy=100rad

 

دوز معادل

این کمیت برای بیان حجم دوز در یک حجم است و کمیت دوز به صورت یک رابطه با دلتا نوشته می شود.

معادل دوز

این کمیت برای اندازه دوز در یک نقطه مطرح می شود و به صورت دیفرانسیلی بیان می شود.